બાળકની દરેક સારી અને ખરાબ આદત માટે તમે જવાબદાર છો, કારણ કે તેઓ પેરેન્ટ્સને જે કરતા જુએ છે તે કરે છે.
મનોવૈજ્ઞાનિક પૂનમ રાજભર જણાવી રહ્યાં છે કે તમે બાળકને ખરાબ આદતો અને વર્તનથી કેવી રીતે દૂર રાખી શકો
બુમો પાડવી
ઓફિસમાં વધતો જતો વર્કલોડ, ટેન્શન, પરિવારની જરૂરિયાતો પૂરી કરવાની ચિંતાએ આ દિવસોમાં પેરેન્ટ્સને ખૂબ જ વ્યસ્ત બનાવી દીધા છે અને તેમનું વ્યસ્ત શેડ્યૂલ ઘણીવાર તેમને તણાવમાં મૂકે છે. પરિણામે ઘણી વખત ઘરના બાળકો સામે તેમનો ગુસ્સો નીકળે છે. બાળકો તેમના માતાપિતાના આવા વર્તનને ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક અવલોકન કરે છે અને પછીથી તેનું પુનરાવર્તન કરવાનું શરૂ કરે છે. 35 વર્ષની રીટા કહે છે, “ઘરે-ઓફિસના ટેંશનના કારણે ક્યારેક હું મારા પતિ સાથે ઝગડો થઈ જાય છે. અમે બંને એકબીજા પર બૂમો પાડવા લાગીએ છીએ, જેને બાળકો જોતા જ રહે છે. બાદમાં મારા પુત્ર અને પુત્રી બંને એ જ રીતે એકબીજા સાથે લડે છે. તેમને આમ કરતા જોઈને મને મારી ભૂલનો અહેસાસ થયો અને હવે હું બાળકોની સામે કોઈની સાથે દલીલ કે ઝઘડો ન કરવાનો પ્રયત્ન કરું છું. ખરેખર, બાળકોને લાગે છે કે તેમના માતાપિતાએ જે કર્યું તે યોગ્ય છે, તેથી તેઓ પણ તેનું અનુકરણ કરવા લાગે છે.
સેલફોન એડીક્શન
જરૂરત કહો, ફેશન કે પછી એડીક્શન, આજકાલ પેરેન્ટ્સ ફોન પર વધુ વ્યસ્ત હોય છે. બેંકિંગ ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલી શ્રેયા કહે છે, “મારી 8 વર્ષની પુત્રી મને ફરિયાદ કરે છે કે હું હંમેશા ફોન પર હોઉં છું. થોડા દિવસો પહેલા તે મોબાઈલ ફોનની પણ માંગણી કરતી હતી. તેની વાત સાંભળીને મને લાગ્યું કે હવે મારે ફોન પર વાત કરવાનું બંધ કરવું પડશે. માત્ર ફોન જ નહીં, ટીવી જોવાની તમારી લતની અસર બાળકો પર પણ પડે છે. જો તમે કલાકો સુધી સાસ-બહુ સિરિયલ જોતા રહો અને બાળક શાંતિથી પોતાનું કામ કરે તેવી અપેક્ષા રાખો તો તે શક્ય નથી. તમને જોઈને એ પણ હોમવર્ક છોડી ટીવી જોવા લાગશે
ફિટનેસ પર ધ્યાન ન આપવું
અનહેલ્ધી પેરેન્ટ્સના બાળકો પણ અનહેલ્ધી હોય છે, ભલે તમે આ વાત સાથે સહમત ન હોવ, પરંતુ તે સાચું છે. જો બાળક તમને એક્સરસાઈઝ કે આઉટડોર એક્ટિવિટીમાં ભાગ લેતા ન જોશે, તો તે પણ આમ કરવા માટે પ્રેરિત થશે નહીં. હોમમેકર દિપ્તી કહે છે, “હું ફિટનેસ ફ્રીક નથી, પણ મારા પતિ છે. તે હંમેશા બંને બાળકોને સ્વિમિંગ માટે લઈ જાય છે અને જુએ છે કે બંને દરરોજ કસરત કરે છે. બાળકો તેમની આદતો અને વર્તન તેમના માતાપિતા પાસેથી જ શીખે છે. તેથી જો તમે ઇચ્છો તો તમારું બાળક ફિટ અને હેલ્ધી રહે તો રેગ્યુલર એક્સરસાઇઝની સાથે હેલ્ધી ડાયટની પણ આદત પાડો
જંક ફૂડની આદત
આજકાલ વર્કિંગ પેરેન્ટ્સ માત્ર ફાસ્ટ અને જંક ફૂડ ખાય જ છે સાથે બાળકોના ટિફિનમાં પોટેટો ચિપ્સ, ફ્રેન્ચ ફ્રાઈસ, બર્ગર જેવી વસ્તુઓ આપીને તેમની આદત અને સ્વાસ્થ્ય બગાડી રહ્યા છે. ઘણી વખત ઘરે પણ નાસ્તા તરીકે જંક ફૂડ આપે છે. જ્યારે પેરેન્ટ્સ પોતે જંક ફૂડનો પ્રચાર કરતા હોય ત્યારે બાળકોને તેના ગેરફાયદા સમજાવવું મુશ્કેલ છે. કેટલીકવાર માતાપિતા બાળકને ઈનામ તરીકે પિઝા, બર્ગર, ફ્રાઈસ વગેરે જેવી વસ્તુઓ આપે છે, આનાથી બાળકને જંક ફૂડ ખાવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે અને તેઓ તેને અનહેલ્ધી ખોરાક માનતા નથી. જો તમે ઘરે ભોજન બનાવવાને બદલે સામાન્ય રીતે હોટેલમાંથી ખાવાનું મંગાવશો તો બાળકને પણ તેની લત લાગી જશે અને તેને ઘરનું હેલ્ધી ફૂડ ગમશે નહીં.
પૂરતી ઊંઘ ન લેવી
ઘણા પેરેન્ટ્સ લેટ નાઈટ પાર્ટીઓ, ટીવી શો, મોડી રાત સુધી મૂવી જોતા રહે છે, જેના કારણે બાળકો પણ આવું કરવા લાગે છે. પરિણામે, બાળકોને પૂરતી ઊંઘ મળતી નથી અને તેઓ સવારે વહેલા ઉઠી શકતા નથી, જો તેઓ જાગી જાય તો પણ તેઓ વર્ગખંડમાં ઊંઘવા લાગે છે. એક મલ્ટિનેશનલ કંપનીમાં કામ કરતી દિવ્યા કહે છે, “મને મોડી રાત સુધી ફિલ્મો જોવી ગમે છે, પરંતુ જ્યારે મેં જોયું કે મારો દીકરો પણ મારી પાછળ આવવા લાગ્યો અને મોડી રાત્રે સૂઈ ગયા પછી તે સવારે વહેલો ઉઠી શકતો નથી.પરિણામે અભ્યાસ પર અસર પડી હતી. પછી મેં મારી આદત બદલી, હવે હું ન તો મોડી રાત સુધી બહાર રહું છું કે ન તો મૂવી જોઉં છું. બાળકોની બધી સારી અને ખરાબ ટેવો માટે માતાપિતા જવાબદાર છે.